Αθήνα 8 Απριλίου 2013
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
ΚΩΦΕΥΕΙ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΤΙΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, ΤΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΥΦΩΝΙΑΣ ΣΤΑ ΜΜΕ.
Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΠΗΕΑ επισημαίνει ότι, στην πρόσφατη έκθεση της ανεξάρτητης «Ομάδας Υψηλού Επιπέδου για την Ελευθερία της Έκφρασης και την Πολυφωνία στα ΜΜΕ», με στόχο τη διατήρηση της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας, η οποία συντάχθηκε ύστερα από αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αφού αναφέρθηκε στο Άρθρο 11, Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο ρητά προστάζει ότι «Η ελευθερία της έκφρασης και η πολυφωνία των ΜΜΕ θα πρέπει να προστατεύονται ως συστατικά στοιχεία του κοινού οράματος της δημοκρατικής Ευρώπης, προσθέτει ότι η έννοια ελευθερία της έκφρασης των ΜΜΕ αναφέρεται στην ανεξαρτησία των ΜΜΕ από τον κρατικό έλεγχο, η δε έννοια της πολυφωνίας σχετίζεται με την ανεξαρτησία των ΜΜΕ από τον έλεγχο και την ισχυρή επιρροή ιδιωτών και κοινωνικών/πολιτικών δυνάμεων. Η πολυφωνία των ΜΜΕ είναι μία έννοια που εμπεριέχει τομείς, όπως οι έλεγχοι των συγχωνεύσεων, η τήρηση των προϋποθέσεων περιεχομένου από τους ραδιοτηλεοπτικούς οργανισμούς, η εδραίωση της εκδοτικής ελευθερίας, η ανεξαρτησία και το καθεστώς των δημοσίων ΜΜΕ, η επαγγελματική κατάσταση των δημοσιογράφων, μέτρα που διασφαλίζουν την πρόσβαση των πολιτών σε ποικιλία πηγών πληροφόρησης.
Ο ρόλος των δημόσιων ΜΜΕ έχει ιδιαίτερη σημασία για την προώθηση της πολυφωνίας. Κρίνεται, συνεπώς, σημαντική η κρατική ενίσχυση των αδύναμων οικονομικά ΜΜΕ που προάγουν την πολυφωνία (γεωγραφική, γλωσσική, πολιτισμική και πολιτική). Το κράτος θα πρέπει να παρεμβαίνει -όπου η αγορά αδυνατεί να το πράξει- και να προάγει την πολυφωνία των ΜΜΕ, ως κοινό αγαθό.
Επίσης τον Μάιο του 2012, ξεκίνησε η Πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών σχετικά με την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης με σκοπό την κατάθεση νομοθετικής πρότασης απευθείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για την ενίσχυση και προστασία της ανεξάρτητης πληροφόρησης και πολυφωνίας όπως προβλέπει η Συνθήκη της Λισαβόνας και η Χάρτα των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.
Σε ότι μας αφορά, για την προστασία του αγαθού της πολυφωνίας, η κοινωνία δημιούργησε ένα θεσμικό πλαίσιο με το οποίο για δεκαετίες ενίσχυε την Πολυφωνία στα ΜΜΕ. Βασική ενίσχυση των μικρής κυκλοφορίας εφημερίδων γνώμης ήταν η ετήσια υποχρέωση της δημοσίευσης των οικονομικών στοιχείων (ισολογισμοί) των ΑΕ και ΕΠΕ, η οποία καταργείται από το 2013. Με αυτή την έμμεση ενίσχυση κατάφεραν να επιβιώσουν πέρα από τις οικονομικές εφημερίδες και παραδοσιακές εφημερίδες γνώμης όπως η ΑΥΓΗ ή ΕΣΤΙΑ και άλλες. Με αυτό το θεσμικό πλαίσιο αποφθέχτηκε τελικά η χειραγώγηση της πληροφόρησης και εξασφαλίστηκε η πολυφωνία στον Τύπο.
Η φυσική βέβαια τάση της αγοράς των ΜΜΕ για συγκέντρωση της ιδιοκτησίας αναγκαστικά εγείρει το ζήτημα της διατήρησης της Πολυφωνίας, η οποία δέχεται ισχυρότατο πλήγμα, ύστερα από την κατάργηση του θεσμού των δημοσιεύσεων.
Η πολιτεία, προκειμένου να διαφυλάξει το αγαθό της Πολυφωνίας, οφείλει να επαναφέρει άμεσα το θεσμικό πλαίσιο της έμμεσης ενίσχυσης των ΜΜΕ μέσω των υποχρεωτικών δημοσιεύσεων στις εφημερίδες των οικονομικών στοιχείων των Α.Ε. και Ε.Π.Ε.
Διαφορετικά θα πρέπει άμεσα να θεσπίσει νέα μέτρα ενίσχυσης για να αποφευχθεί η διακοπή έκδοσης μεγάλου αριθμού εφημερίδων, γεγονός που πέρα από το κοινωνικό πρόβλημα της κατακόρυφης αύξησης της ανεργίας που μαστίζει τους εργαζόμενους στον κλάδο των ΜΜΕ, θα επιφέρει σοβαρότατο και μη αναστρέψιμο πλήγμα στη Δημοκρατία, αφού στην ουσία καταργείται η πολυφωνία της ενημέρωσης και η συγκέντρωση της ιδιοκτησίας των ΜΜΕ δεν εξασφαλίζει την αντικειμενικότητα της πληροφόρησης αλλά αντιθέτως, οδηγεί στη χειραγώγησή της.
ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΜΑΡΚΟΣ ΓΚΑΝΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΙΠΠΑΣ